Ray Dalio: ABD'nin Yüksek Borcu ve Kripto Paraların Yükselişi

Ünlü yatırımcı Ray Dalio, ABD'nin artan borç yükünün yakın gelecekte ekonomik bir krize yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. X platformunda yaptığı açıklamada, ABD'nin yıllardır biriken borçlarının, üç ila beş yıl içinde ciddi bir ekonomik kriz riski oluşturduğunu belirtti. Dalio, borç servisinin milli geliri aştığını, tahvil arzının talebi geçtiğini ve merkez bankalarının zorlu bir ikilemle karşı karşıya kaldığını vurguladı.

Dalio, kredi ve borç döngüsünü, vücuttaki kan dolaşımına benzeterek açıkladı. Gelir, borcu karşılamaya yettiğinde sistem sağlıklı işler; ancak yetmediğinde "plak" birikir ve diğer harcamaları kısıtlar. Federal hükümetin yıllık faiz ödemesinin yaklaşık 1 trilyon dolar olduğunu ve yaklaşık 9 trilyon dolarlık finansman ihtiyacı bulunduğunu hatırlattı. 7 trilyon dolarlık harcamaya karşılık 5 trilyon dolarlık gelirle, yaklaşık 2 trilyon dolarlık ek borçlanma ihtiyacının olduğunu belirtti. Tahvil arzının artması ve talebin zayıflaması durumunda ise büyük borç döngüsünün fırtınalı son evrelerinin başlayabileceğini ifade etti.

Merkez bankalarının, faizleri yükselterek kredi krizini riske atma veya tahvil alımlarıyla reel faizi bastırarak paranın değer kaybını hızlandırma arasında zor bir seçimle karşı karşıya olduğunu söyledi. Dalio, geçmiş örneklerde görüldüğü gibi, para basımı ve bilanço zararlarının kamu maliyesiyle iç içe geçmesinin riskleri artıracağını da ekledi.

Siyasi etki altında olan bir Fed'in, reel getiri arayan alacaklıları tatmin edemeyeceğini ve bunun dolar ve tahvillerde değer kaybına yol açabileceğini belirtti. Uluslararası yatırımcıların jeopolitik endişeler nedeniyle dolar tahvillerinden çıkıp altına yönelmesinin durumu daha da kötüleştirebileceğini ekledi. Dalio, artan müdahaleci ekonomi uygulamalarını büyük döngünün doğal bir parçası olarak değerlendirdi ve teknoloji ve ekonomi savaşlarının sertleştiği ortamda devletlerin şirketler üzerindeki etkisinin arttığını vurguladı. 1928-1938 dönemini en yakın karşılaştırma noktası olarak gösterdi.

Dalio, rezerv para statüsünün borç dinamiklerini olumsuz etkilediğini ve sınırlı arzı nedeniyle kripto paraların alternatif para birimi olarak öne çıkabileceğini savundu. Yüksek borçlu ülkelerin fiat paralarının değer saklama fonksiyonunun zayıflayabileceğini ve stablecoin'lerin hazine tahvillerine olan bağımlılığının sistemik risk oluşturmadığını ancak yeterli denetime ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Son olarak, siyasi kutuplaşmalar, iç-dış jeopolitik gerilimler, iklim kaynaklı şoklar ve yapay zeka gibi yeni teknolojilerin etkileşiminin önümüzdeki beş yılda büyük dönüşümler yaratacağını vurguladı.