İran’daki Kripto Para Piyasasında Yılın En Sert Daralması: Yüzde 76’nın Üzerinde Düştü

İran'daki kripto para piyasası, 2024 yılının ilk yedi ayında ciddi bir daralma yaşadı. TRM Labs verilerine göre, ülkeye yapılan kripto para girişleri, yılın başından Temmuz ayına kadar %76'nın üzerinde düşüş göstererek 3.7 milyar dolarda kaldı. Bu düşüşün ardında jeopolitik gerilimler, Tether'in bazı İran bağlantılı adresleri kara listeye alması ve Nobitex borsasına yapılan büyük çaplı bir hack saldırısı gibi çeşitli faktörler yer alıyor.

Nobitex'in Baskın Rolü ve Sonrası Nisan ayından itibaren hız kazanan daralma, Haziran ayında yıllık bazda %50'nin üzerinde bir düşüşe neden oldu. Temmuz ise bu düşüşün zirve yaptığı ay oldu. İran kaynaklı işlem hacminin %87'sini gerçekleştiren Nobitex borsası, bu süreçte önemli bir rol oynadı. Borsadan geçen 3 milyar doların yaklaşık 2 milyar doları, Tron ağı üzerinden TRC-20 USDT ve TRX kullanılarak gerçekleştirildi. Haziran ayında yaşanan ve 90 milyon dolarlık kayba yol açan Nobitex hack saldırısı, işlemlerde gecikmelere ve likidite sorunlarına neden oldu. Bunun sonucunda kullanıcılar, işlemlerini daha küçük borsalara veya farklı platformlara kaydırdı. TRM Labs verileri, bazı işlemlerin Devrim Muhafızları ile bağlantılı aktörlere ve yaptırım uygulanan adreslere kadar uzandığını da ortaya koydu.

Tether'in Adres Kara Listesi ve Piyasa Tepkisi Temmuz ayında Tether, 42 İran bağlantılı adresi kara listeye aldı. Bu adreslerin bir kısmı Nobitex ile, diğerleri ise İran Devrim Muhafızları ile ilişkilendirildi. Bu durum, ülkedeki kripto para işlem akışını olumsuz etkiledi ve bazı kullanıcıların DAI gibi alternatif stablecoin'lere ve Polygon ağına yönelmesine yol açtı.

Vergi Uygulamasının Etkisi Ağustos ayında yürürlüğe giren "Spekülasyon ve Kar Vergisi Yasası" ile kripto para kazançları vergiye tabi hale getirildi. Bu yasa ile kripto paralar, altın, döviz ve gayrimenkullerle aynı vergi çerçevesinde değerlendirilmeye başlandı. Yasanın aşamalı olarak uygulanacağı belirtilse de, İran'ın kripto para piyasasını resmi olarak düzenleme yolunda bir adım attığı yorumları yapılıyor.

Rapora göre, İran'da kripto paraların dış satın alımlarda ve yaptırımları atlatmada kullanımı devam ediyor.